Zorgen voor je borsten is van groot belang tijdens de zwangerschap en de borstvoedingsperiode. Borstmassage is één van de belangrijkste onderdelen van de dagelijkse verzorging. Dit kan met of zonder massageolie gebeuren, alleen of samen met je partner.
- In de prenatale fase
Veel vrouwen merken in de vroege zwangerschap dat hun borsten veranderen, eigenlijk het eerste teken dat zij zwanger zijn. De borsten worden voller, zwaarder en soms gevoeliger en de areola (tepelhof) wordt groter en donkerder.
Hierbij een paar tips om je borsten zo goed mogelijk te verzorgen in deze bijzondere fase:
– kies vanaf het begin voor een comfortabele beha met een goede ondersteuning. Hou er rekening mee dat je omvang en je cup zullen veranderen.
- Let op je houding, probeer je rug recht en soepel te houden door regelmatig oefeningen te doen, te zwemmen of yoga te doen. Je lichaam en je gewicht zullen veranderen waardoor je rug steeds meer belast zal worden, hou het dus zo gezond mogelijk.
- Raak gewend aan het aanraken en masseren van je borsten, zie het steeds meer als een gewoonte. Kijk naar wat jij prettig vindt; je kan ze onder de douche masseren of ze daarna met olie insmeren zodat je huid soepel blijft en daardoor beter beschermd blijft tegen striae. Je kunt hiervoor ook onze nieuwe biologische crème gebruiken. Onze biologische zalfhelpt je om je te vertrouwd te maken met je eigen borsten en ze te masseren. Massage bevordert ook de bloedcirculatie wat een positief effect heeft op je algemene welzijn. Mochten je tepels vlak of ingetrokken zijn, masseer ze dan regelmatig zodat de zenuwuiteinden gestimuleerd worden en de tepels beter uitkomen (wat echter geen voorwaarde is voor een goede lactatie).
- Mocht je over de uitgerekende datum zijn en mocht er sprake zijn van inleiding zonder medische reden, dan kan het masseren van de borsten en van de tepels in combinatie met colostrumexpressie voor een natuurlijke stimulans zorgen.
- Handmatig kolven van moedermelk kan te allen tijde nuttig zijn; als er sprake is van tijdelijke scheiding van moeder en kind na de geboorte (na een premature geboorte of bij een medisch probleem), als je baby niet in staat is om te drinken of als hij nog te slaperig is. In zo’n situatie is het van groot belang voor de baby om het kostbare colostrum te krijgen. Massage en warmte toepassen in combinatie met manuele expressie kan de productie op een zeer positieve manier beïnvloeden.
- Na de bevalling, om de productie op gang te krijgen
- Als je gewend bent geraakt aan het masseren van je borsten tijdens de zwangerschap, ga er na de bevalling dan gerust mee door. Studies hebben aangetoond dat massage van de borsten de bloedcirculatie verbetert en daardoor de productie op een goede manier stimuleert, met minder pijn en minder kans op ernstige stuwing. Volg je gevoel en pas de massagehandelingen toe die je zelf prettig vindt.
- Mocht je last hebben van stuwing of oedeem (door bijvoorbeeld infuus tijdens de bevalling, door scheiding van moeder en kind of door zwakke baby aan de borst), kan je specifieke handelingen toepassen. Deze zullen je ten eerste helpen om de pijn te verminderen, en ten tweede onrust of weigering van de borst te voorkomen.
Werk als volgt: plaats twee vingers (de wijs en middelvinger bijvoorbeeld) links en rechts van de tepelhof en druk ze de borst in gedurende 30 à 60 seconden zodat het opgehoopte vocht teruggeduwd wordt naar de achterkant van het borstweefsel. Laat weer los en masseer vervolgens je borst door zachte rondjes te draaien richting de oksel. Terwijl de druk minder wordt, kan je beginnen met de andere hand te kolven zodat de borst ontspant en weer soepel aanvoelt.
- Er bestaan verschillende manieren om met de hand kolven. Je kan twee of meerdere vingers gebruiken, de hele hand of zelfs twee…kijk vooral wat je prettig vindt! Het hoort niet pijnlijk te zijn en het is fijner als jij het zelf doet (of je partner) dan iemand anders.
Werk als volgt; Maak een C met je hand en plaats de duim en wijsvinger langs de tepelhof. Duw met je vingers de borst in, richting de ribben. Hoe meer vingers je gebruikt, hoe meer borstweefsel je raakt. Breng de vingers naar elkaar toe en laat weer los. Herhaal de beweging een paar keer achter elkaar en verzet je hand. Het kan even duren voordat de eerste druppels uitkomen maar als het eenmaal zover is, zal de melk steeds makkelijker stromen. In het begin zullen een paar druppels colostrum uitkomen maar als de productie op gang is, zullen er grotere stralen komen. Er is geen vaste tijd aan gebonden, 5 à 10 minuten per kant werkt al heel efficiënt.
- Als er sprake is van ernstige stuwing door onvoldoende drainage van de borst of door verstopte melkkanalen, kan een iets stevigere massage helpen. Masseer de gestuwde plekken met de vingers en duim in combinatie met warmte en frequente voedingen aan de borst.
- Regelmatig masseren van de borsten heeft ook een positief effect op de melksamenstelling. Studies hebben aangetoond dat vrouwen die hun borsten masseren een betere verdeling van de melk bereiken: de vetten worden continu in beweging gebracht waardoor er minder verschil ontstaat tussen voor- en achtermelk.
- Masseren en kolven
Om een kolfsessie zo efficiënt mogelijk te maken, is het zinvol om massage en warmte toe te passen. Jane Morton, kinderarts en lactatiekundige, heeft een techniek ontwikkeld om borstvoedende moeders te ondersteunen bij het kolven. De techniek was oorspronkelijk bedoeld voor moeders van premature kindjes of bij langdurige scheiding tussen moeder en kind, maar de methode is uiteindelijk succesvol gebleken voor alle moeders die een kolf gebruiken. Het idee is simpelweg hand- en kolfapparaat te combineren voor een beter resultaat.
Hierbij de verschillende stappen:
- Breng warmte op de borsten met de Therapearl -pads of een warme handdoek.
- Masseer de borsten met volle handen om het hele borstweefsel te bereiken en de toeschietreflex te activeren.
- Plaats de (dubbele) elektrische kolfen zet hem aan.
- Zet het apparaat uit als de stroom van de melk vermindert of stopt.
- Masseer de borsten opnieuw en zet vervolgens het apparaat weer enkelzijdig aan OF kolf met de hand.
- Wissel de borsten af totdat je het gevoel hebt dat ze leeg zijn.
Je zal snel je eigen techniek ontwikkelen door uit te vinden wat het meest efficiënt voor je werkt. Het gaat nogmaals om de combinatie tussen hand en apparaat en niet zozeer om het exact toepassen van de techniek.